جورج بلنچین
- توسط ماریه سامی
- 8 بهمن 1400
۲۲ ژانویه سالروز تولد جورج بلنچین، استاد باله روس، معروف به پدر باله کلاسیک در آمریکا است. کسی که بیش از شش دهه دنیای هنر باله و نمایش را در سراسر دنیا تحت تأثیر قرار داد. او در سال ۱۹۰۴ در خانوادهای هنرمند در سنت پترزبورگ به دنیا آمد و از سنین کودکی یادگیری موسیقی را آغاز کرد. جورج بلنچین تحصیل خود را در مدرسه باله ایمپریال ادامه داد، به گروه رقص مارینسکی پیوست و در سال ۱۹۲۰، پیش از فارغالتحصیلی از مدرسه باله، اولین نمایش باله خود را با عنوان The Night برای گروه رقصندگان جوان مارینسکی طراحی کرد.
باله نئوکلاسیک، سبک باله بلنچین
بلنچین با ظهور کمونیسم در سال ۱۹۲۴ از راه دریا به برلین گریخت و سپس به پاریس نقل مکان کرد تا زیر نظر انریکو چکتی و نیکولای لگات کار کند. نتیجه همکاری پنج سالهی او به عنوان طراح رقص با دیاگیلف، مدیر کمپانی Ballets Russes، هشت باله بود که از آن جمله میتوان به نمایش باله آپولو (Apollo)، اولین نمایش باله نئوکلاسیک اشاره کرد. در این سبک از نمایش، روح و فرم باله کلاسیک حفظ شده ولی داستان مفصل و تئاتر سنگینی وجود ندارد. نتیجه، نمایشی با روایتی ساده و حرکات کلاسیک باله است. این سبک از باله، باله جَز (Jazz Ballet) هم نامیده میشود.
افتتاح مدرسه باله آمریکا و کمپانی باله نیویورک
در سال ۱۹۳۳-۳۴ جورج بلنچین به همراهی لینکلن کیرشتاین مدرسه باله آمریکا را افتتاح کرد. پس از تلاشهای بسیار، بلنچین در سال ۱۹۴۸ کمپانی باله نیویورک را پایهگذاری کرد و به همراه آن، رؤیای او از یک کمپانی باله نئوکلاسیک آمریکایی نیز به حقیقت پیوست. اولین نمایشی که او در حقیقت برای تمرین شاگردانش طراحی کرده بود آواز عاشقانه (Serenade) نام داشت.
جورج بلنچین یک خالق پرکار در سبک های مختلف، از جمله باله کلاسیک بود. او مسئولیت بیشتر کارنامه گسترده باله شهر نیویورک را بر عهده داشت و بیش از ۱۵۰ اثر برای این شرکت خلق کرد. از جمله کارهایی که برای این کمپانی طراحی شده بود، نسخه های کامل فندق شکن و دن کیشوت بودند.
اگرچه بلنچین بیشتر به دلیل طراحی رقص باله مورد توجه قرار گرفته است، اما دارای آثار زیادی در تئاتر و سینما است و اپرا-بالههای متعددی نیز کار کرده است. او کمدی های موزیکال متعددی را طراحی کرد، بسیاری از بالههای خود را برای تلویزیون روی صحنه برد و همچنین آثاری را به طور اختصاصی برای رسانه خلق کرد. از آن جمله میتوان به همکاری او در سال 1962 با استراوینسکی در باله تلویزیونی نوح و طوفان و کمدیهای موزیکال Your Toes, Cabin in the Sky, Babes in Arms و … اشاره کرد.
تکنیک بلنچین
پایهگذاری بالههای بدون نمایشنامه (مانند Serenade) شاید یکی از بزرگترین دستاوردهای بلنچین در باله باشد. نمایشهایی با طراحی صحنه و لباس مینیمال و بدون داستانهای افسانهای؛ درعوض، توجه به موسیقی در کنار هماهنگی و تکنیک بینقص (حتی برای گروه رقصندگان corps) در بالههای بلنچین در مرکز توجه قرار دارد.
تکنیک بلنچین، که تا امروز هم در مدرسه باله آمریکا و کمپانی باله نیویورک دنبال میشود، چیزی فراتر از فلسفه و ترجیحات شخصی او در باله است. او تأکید زیادی روی حرکات سر ضرب و شروع و اتمام حرکات در پوزیشن صحیح داشت. علاوه بر این توجه زیادی روی کشیدگی خطوط بدن رقصندهها و همچنین زاویه قائم و موازی خطوط حرکت اعضای بدن داشت.
پوینت کردن پا برای بلنچین نه فقط به معنای صاف بودن پا تا مچ، بلکه به معنای کشیدگی عضلات تا نوک انگشتان پا بود. این برای بالرینها به معنای وارد آوردن نیروی بیشتری بر کفش پوینت، برای انحنای ملایم انگشتان پا به داخل است.
در اکثر سبکهای باله حالت دستها با انحنای ملایم و تقریبا ناچیز ترجیح داده میشود. ولی در تکنیک بلنچین هر انگشت جای خاصی دارد. انگشت شصت و انگشت وسط به یکدیگر نزدیکتر و انگشت کوچک صاف است؛ در نگاه از روبرو انگشتان از یکدیگر فاصله دارند و شبیه حالت دستها در رقص فلامنکو است.
از معروفترین شاگردان او میتوان به پیتر مارتینز، ویولت وردی، پاتریشیا مکبراید، جروم رابینز و آرتور میچل اشاره کرد. میخائیل باریشنیکف، از بااستعدادترین رقصندههای باله در آن زمان از جایگاه و حقوق بالای خود در کمپانی باله آمریکا دست کشید تا در کمپانی باله نیویورک تحت نظر بلنچین، یا آن طور که شاگردانش او را صدا میزدند، آقای ب، سبک نئوکلاسیک باله را بیاموزد.
در سالهای آخر زندگی بلنچین، او به دلیل بیماری قلبی و کاهش شنوایی و بینایی فعالیت کمتری داشت. جورج بلنچین نشان افتخار PBS برای سریال Dance in America، تقدیرنامه مرکز کندی برای هنرهای نمایشی، نشان لژیون افتخار فرانسه، مدال هنر اتریش و مدال آزادی ریاست جمهوری را دریافت کرد. در 30 آوریل 1983، هنگام مرگ او، کمپانیهای رقص در سراسر جهان با اجرای تعدادی از چهارصد اثر نمایشی باله ساخته بلنچین، فعالیت طولانی او را جشن گرفتند.
منابع:
nycballet.com
britannica.com
کتاب World of Dance: Ballet
کتاب The Encyclopedia of World Ballet
ترجمه و تلخیص از گروه روبان