باله لا ازمیرالدا
- توسط ماریه سامی
- 20 خرداد 1400
پس از انتشار موفقیت آمیز کتاب ویکتور هوگو به نام گوژپشت نوتردام در ۱۸۳۱، برای اولین بار در ۱۸۳۶ باله لا ازمیرالدا بر اساس این رمان اجرا شد. موسیقی این نمایش باله اثر سزار پوگنی و ریکاردو دریگو بوده و اولین اجرای آن در ۱۸۴۴ در تئاتر Her Majesty در لندن با طراحی جولز پروت روی صحنه رفت. ازمیرالدا بالهی رمانتیکی شامل ۴ پرده و ۵ صحنه است.
داستان باله لا ازمیرالدا
نمایش باله لا ازمیرالدا داستان دختر کولی زیبایی است که بر اساس قوانین کولی ها، با شاعری به نام پیر گرینگویر ازدواج میکند تا او را از اعدام توسط پادشاه کولی ها برهاند. داماد مجذوب اوست و ازمیرالدا نشان میدهد که این ازدواج به دلخواه اوست.
با این حال فرد دیگری نیز عاشق این دختر کولی است. وی کشیش کلیسا، اسقف اعظم کلاود فرولو است. او فردی فاسد است که نمیتواند بین خدمت به خدا و عشقش به ازمیرالدا یکی را انتخاب کند. وقتی فرولو به نوکر بدشکل خود (گوژپشت) دستور دزدیدن ازمیرالدا را می دهد، او توسط ناخدای خوش چهره، فوبوس د شاتوپرس، نجات پیدا میکند. حال ازمیرالدا، بی خبر از نامزدی ناخدا با فلور د لیز زیبا، عاشق ناخدا میشود.
ازمیرالدا به جای بازداشت دزد، کوسیمودو را بخشیده و به او آب می دهد، و از این طریق محبت او را به خود جلب میکند . فوبوس روسری نامزدش، فلور د لیز، را به ازمیرالدا میدهد. این کار خشم فلور د لیز را برمیانگیزد. او نامزدی خود را با فوبوس بهم زده و او را برای ارتباط با ازمیرالدا آزاد میکند. با این حال فرولوی حسود سعی میکند با مجروح کردن فوبوس انتقام بگیرد. او که تصور میکند فوبوس را کشته است، ازمیرالدا را به قتل فوبوس متهم میکند. ازمیرالدا گناهکار شناخته شده و به اعدام محکوم میگردد.
در روز جشن Feast of Fools در حالی که فرولو از جایگاه خود نظاره میکند، به سمت چوبه دار هدایت می شود. اما با رسیدن فوبیوس، که زنده و سلامت است و از جراحت خود نجات یافته است، نقشه او ناکام مانده و ازمیرالدا تبرئه می گردد که البته در برخی نسخه ها فوبیوس مرده و ازمیرالدا اعدام میشود و کوسیمودو در کنار معشوقه اش به دنیای واپسین می پیوندد.
تاریخچه باله لا ازمیرالدا
لاازمیرالدا در اصل در یک پرده و پنج صحنه طراحی شده که بخشهایی از کتاب را مجسم میکند. از مهمترین صحنههای این نمایش میتوان به ازدواج کولی ازمیرالدا با پیر گرینگویر، ربایش او توسط کاسیمودو به دستور فرولو، مثلث عشقی میان ازمیرالدا، ناخدا فوبوس و نامزدش فلور دلیز و همچنین متهم کردن ازمیرالدا به قتل فوبوس، که باعث به زندان افتادن ازمیرالدا می شود، اشاره کرد.
مانند بسیاری از باله هایی که توسط پروت به روسیه معرفی شد، می بایست تغییرات عدیده ای در لا ازمیرالدا ایجاد میشد تا با سلیقهی تماشاچیان روس هماهنگ شود. در روسیه انتظار می رفت که یک باله تمام طول بعدازظهر ادامه پیدا کند. پروت برای اصلاح و طولانی کردن نسخه پوگینی از خود او کمک گرفته و این باله در نهایت به ۳ پرده و 5 صحنه افزایش داده شد.
پروت ویرایش خود از این باله را در ۱۸۴۹ در باله سلطنتی Kamenny به اجرا گذاشت که تماشاچیان آن را پرشور و حرکت و جذاب توصیف کردند.
باله لا ازمیرالدا در نهایت در سال ۱۸۷۲ از رپرتوار خارج و ۱۴ سال بعد با طراحی خاص ماریوس پتیپا به اجرا درآمد و موفقیت بزرگی بود. در آن سال دکورهای این باله تغییر کرد، پتیپا حرکات رقص را بازطراحی نمود و تغییر موسیقی آن نیز توسط ریکاردو دریگو انجام شد. همچنین در طراجی حدید این باله از ۳ پرده به ۴ پرده افزایش یافت. این طراحی شامل یک پا دِ سیکس جدید (رقص گروهی ۶ نفره) و پا د فلور (رقص گلها) بود که توسط فلوردلیز و فوبوس در پرده سوم اجرا شد. دریگو پا د فلور را به یک پا د کلاسیک تبدیل و برای آن قطعات جدیدی تنظیم کرد.
اجراهای رقصندگان معروف در باله لا ازمیرالدا
از بهترین رقصنده های نقش ازمیرالدا می توان به ویرجینیا زوچی اشاره کرد. ماتیلدا کشسینسکایا زمانی که اجرای زوچی را به تماشا نشست 14 ساله بود و در دفتر خاطرات خود نوشت:
اجرای زوچی برای من به منزله هنر حقیقی و من متوجه شدم که این هنرمندی، تنها نتیجه تکنیک نیست. بلکه فراتر از اینکه پایان و عصاره آن باشد، تنها وسیله ای برای نمایش آن است.
در کنار گریسی، اسلر، زوچی و کشسینسکایا، بالرین بزرگ دیگری به نام الگا اسپسیوتسوا نیز در ۱۹۱۸ برای اولین بار در نقش ازمیرالدا رو صحنه رفت. گفته می شود که در آن زمان اسپسیوتسوا درگیر رابطه ای عاشقانه بود که به سرانجام نرسید. تماشاگران عقیده داشتند که این رابطه نافرجام به عنوان پایه ای برای اجرای این نقش و تصویر آن برای او بود. پیش از اجرای او در نقش ژیزل، همگان بر این عقیده بودند که تا آن زمان ازمیرالدا بهترین نقش برای اسپسیوتسوا بوده است.
در قرن بیستم لا ازمیرالدا به ندرت در غرب به نمایش درآمد. در ۱۹۵۴ نیکلاس بریوسوف، طراحی جدیدی از لا ازمیرالدا را برای فستیوال باله لندن به طور کامل روی صحنه برد. اما این باله موفقیتی کسب نکرد و به همین دلیل از رپرتوار باله لندن حذف شد.
اجراهای معاصر از باله لا ازمیرالدا
اکنون لا ازمیرالدا به صورت کامل تنها در روسیه و نیوجرسی اجرا میگردد، جایی که برای اولین بار در سال 2004 به روی صحنه رفت.
کمپانی های روسی از جمله کمپانی باله کرملین و باله استانیسلاوسکی باله لا لزمیرالدا را به صورت کامل اجرا می کنند. در این کمپانیها نسخه سال ۱۹۵۰ اثر بورمایستار روی صحنه میرود. در تئاتر های غرب بخش هایی از این باله شامل صحنههای La Esmeralda pas de deux و La Esmeralda pas de six و the Diane and Actéon Pas de Deux اجرا می گردد. رقص دو نفرهی دیانا و اکتئون امروزه معروفترین بخش از بالهی پادشاه کاندوئا است که عمدتا در جشنوارهها و مسابقات باله دیده میشود. داستان این صحنه مربوط به افسانهای یونانی است و برای اولین بار در پردهی دوم، در باز طراحی یوری بورلاکا و واسیلی مدودف اجرا شد. این بازطراحی مربوط به اجرای سال ۲۰۰۹ و برای کمپانی باله بولشوی انجام شده است،
منبع : www.petipasociety.com
ترجمه و تلخیص از گروه روبان
طراح گرافیکی: www.cierashaver.com